Bữa nay ta nói về nghề sales, hay còn gọi là bán hàng. Ngày tôi còn bé, nhà tôi có mở cửa hàng bán đồ tạp hóa, gọi là bán hàng, và tôi nghĩ sales là mở cửa hàng và bán hàng. Lên cấp 3, tôi thấy có mấy người hay dụ dỗ nhà tôi mua bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm sức khỏe này nọ và tôi nghĩ sales là đi bán bảo hiểm. Rồi có cả mấy thằng đi lừa đảo bán bếp ga nữa chứ, cứ quảng cáo là đồ trong siêu thị bán ra ngoài với giá rẻ, bảo là đồ công ty tuồn ra ngoài mặc dù sự thật thì giá bán đắt hơn trong siêu thị và hàng có thể lởm hơn nhiều. Tôi cũng tưởng sales là đi bán bếp ga. Rồi sau này khi bùng phát amway, nhiều người hay đi bán thực phẩm chức năng, tôi cũng tưởng sales là đi bán thực phẩm chức năng. Thế là tôi tự nhủ phải cố gắng học giỏi để sau này không phải làm sales ( tại vì không thích kiểu chở bếp ga bằng xe Honda đi hết nhà nầy đến nhà khác để bán, hihi..)
Thế rồi cuộc đời dạy cho tôi nhiều thứ về sales. Về Việt Nam hăm hở vào làm tín dụng, nghĩ là oai lắm, suy đi tính lại thì cũng là 1 nghề sales. Hay thật. Quay sang con bạn mình, làm sales về logistic, lương nó được 20 củ, thế sao mình cũng làm sales mà lương lại có 5-6 củ. Oái ăm thật. Hóa ra nghề sales cũng đa dạng lắm, thượng vàng hạ cám đủ cả, thu nhập có thể được vài chục triệu/tháng, cũng có thể mất cả nhà cả cửa vì làm sales.
Đầu tiên là các bạn gọi điện thoại mời mua tour du lịch, chắc bạn nào làm văn phòng công ty, có số điện thoại cố định thì cũng hay nhận được điện thoại mời đi du lịch. Nghề này gọi là sales tour nội địa, đa số thì là học trung cấp, cao đẳng vào làm, thậm chí nhiều nơi chẳng cần bằng cấp cũng vào làm nhưng mà ăn theo sản phẩm, lương chỉ có 1-2 triệu/tháng, còn lại ăn theo sản phẩm. Cái nghề này hơi bạc, thu nhập khó mà cao được, cũng không cần điều kiện gì nhiều. Bạn nào đang học trung cấp, cao đẳng du lịch mà không phấn đấu thì khả năng sau này vào làm cái này là khá cao, rồi sau đấy lại thấy đi làm công nhân nhiều tiền hơn rồi lại chui vào khu công nghiệp làm công nhân….Về sales trong lĩnh vực du lịch tôi sẽ nói cụ thể hơn trong bài khác.
Ví dụ tiếp theo là sales ô tô, cái này cũng không đòi hỏi gì nhiều, ai học zốt và khéo mồm thì làm cái này cũng được. Lương khoảng 1-2 triệu/tháng, bán được 1 xe thì được hoa hồng khoảng 1 triệu, 1 tháng bán được 20 cái xe là có hơn 20 triệu rồi, còn không bán được cái nào thì chỉ được 1-2 triệu thôi nhé, và xác định là chuyển nghề.
Sales ngân hàng thì có 2 thể loại chính là sales thẻ và sales tín dụng. Lương nhân viên sales thẻ ở các ngân hàng nước ngoài cũng được hơn chục triệu, nhưng mà để làm được ở những chỗ mà có chữ nước ngoài thì chắc bạn phải biết tiếng anh phải ở trình độ nào rồi. Nghề này không biết các bạn có thích không chứ theo như comment ở trên internet thì mọi người có vẻ không thích cái này lắm vì mệt, vì hay bị khách chửi, vì phải làm thêm giờ… nhưng mà đã chọn nghề rồi thì ít ra cũng nên theo một thời gian, mặt sẽ dày thêm, kinh nghiệm sẽ tăng thêm, hữu ích cho tương lai lắm.
Rồi sales tín dụng, vừa chạy chỉ tiêu cho vay, vừa chạy chỉ tiêu huy động. Nghề này thì quá nhiều người làm rồi, lương thì chắc cũng tầm từ 5-15 triệu/tháng, tùy ngân hàng. Mệt thì mệt rồi, chưa thấy ai bảo làm tín dụng là nhàn cả. Chỉ là tùy trình độ và khả năng của bạn để bạn vào làm ngân hàng nào, để đạt mức lương 5 triệu hay 15 triệu thôi. Còn về phần lậu thì ai mà lậu nhiều thì rủi ro nhiều thôi, liều ăn nhiều mà. Tôi thì không quan tâm nhiều lắm về phần lậu vì bị ám ảnh bởi 2 chữ rủi ro, và cái thu nhập từ phần lậu thì không bền vững được như thu nhập từ phần cứng.
Sales logistic thì tôi thấy khá là ổn định, thu nhập từ 15-30 triệu khá phổ biến. Thì cũng là gọi điện thoại, tiếp xúc khách hàng, thuyết phục khách hàng, kiến thức thì thêm mấy tí hiểu biết về Incoterm là có thể bán được. Cái này thì đòi hỏi tiếng anh nhiều hơn là tín dụng nhé.Nhưng mà cái này cũng có chỉ tiêu, không bán được thì xác định là out nhé.
Hay như làm sales mà thu nhập ổn định thì có thể kể đến như là sales inbound của du lịch ( đối với những công ty du lịch lớn mà sales có sắn khách hàng là từ các công ty du lịch ở bên nước ngoài đẩy hàng cho rồi), chỉ cần tí tiếng tây, rồi là trả lời email hàng ngày, tư vấn khách hàng về dịch vụ là cũng được rồi. Thu nhập tầm từ 6-15 triệu/tháng. Nghe đâu sales sữa cũng được 15 triệu/tháng, sales băng vệ sinh được 10 triệu/tháng. Cái này thì tôi không chắc nhưng mà có thể khẳng định 1 điều sales là 1 nghề như bao nghề khác, có điều cái margin của nó hơi bị rộng, hoàn toàn phụ thuộc vào trình độ, khả năng của bạn để có thể có thu nhập từ 1-100 triệu/tháng.
Tôi bị ám ảnh bới cái việc sales mà phải bán cả nhà cả cửa đi. Đấy là trường hợp của sales thực phẩm chức năng và sales forex. Thực phẩm chức năng cũng được, nhưng nhiều người không biết rồi đi lừa đảo nhau, mất tiền mất của, báo đài nói mãi rồi. Nhưng mà cũng nhiều người giàu lên vì cái này lắm, mà có trình độ cũng làm cái này vì kiếm được tiền. Rồi sales forex nữa, gì mà tư vấn tài chính cá nhân, nào là kinh doanh ngoại hối, nào là chỉ cần cao đẳng, nào là thu nhập vài chục triệu/tháng…. Đấy là lúc mà bạn chăn dắt được nhiều khách thôi, còn khi không có khách thì người ta lại hứa hẹn với bạn là nếu đạt chỉ tiêu thì được là nhân viên chính thức, hưởng lương 5-7 triệu 1 tháng, còn không thì out. Thế là bạn lấy tiền người nhà đi chơi, xác suất mất tiền của bạn là hơn 90%, rồi bạn tự giác rút lui sau khi đã mất 1 số tiền lớn, còn công ty thì chẳng mất gì mà lại được tiền hoa hồng từ việc môi giới cho bạn chơi. Người thân của tôi cũng từng mất tiền về cái forex này nên mặc dù forex liên quan nhiều đến ngành học tài chính của tôi nhưng thực sự là tôi rất ác cảm với nó.
Vĩ mô hơn sales 1 chút thì là marketing hay business development nhé, nôm na thì là bán hàng hết, nhưng mà giải thích thì loằng ngoằng, ai thích thì Gu gồ nhé. Trên mấy cái card visit của tôi thì không có cái nào là marketing hay business development hết nên không dám nói nhiều.
Như vậy tổng kết lại thì sales là 1 nghề nhé, nghề đấy là nghề bán hàng, sales không có gì xấu cả, chỉ cần bạn có khả năng, có kiến thức về lĩnh vực mình sales và những lĩnh vực khác nữa thì cơ hội của bạn là lớn lắm : thu nhập dao động từ 1-100 triệu nhé. Và để trở thành sales giỏi thì cần mở rộng quan hệ, trau dồi kiến thức nhé. Vì sales có zoom dao động về thu nhập nhiều thì nó cũng đòi hỏi nhiều ở bạn, cố gắng đừng để bị lừa nhé, cũng cần nghiên cứu kỹ về lĩnh vực sales mà mình định làm, chứ cắm đầu vào sales thực phẩm chức năng và sales forex thì cái giá phải trả chắc cũng không ít đâu.
Mùa thu 2012 – bicutit