Tản mạn về định hướng nghề nghiệp ( phần 9: nghề phi công và tiếp viên )

Chẳng là vào năm 2011, khi đang làm tín dụng cho 1 ngân hàng ở Hà Nội với mức thu nhập cũng kha khá nhờ vào tiền khách “bồi dưỡng” ( nói thẳng ra thì đó là 1 hình ảnh tham nhũng của Việt Nam thì cũng không sai )thì mình có 1 ông chú làm phi công ( gia đình bên vợ ) hỏi xem có thích làm phi công không, bên Vietnamairlines đang tuyển nhiều lắm và theo truyền thống mọi năm thì được tài trợ từ a đến z. Hỏi đùa, thử hỏi 100 người xem có bao nhiêu người trả lời là không thích nghề phi công, nghề mà thu nhập trung bình từ 100-200tr/ tháng, nghề mà được mọi người tung hô được đi đây đi đó và lúc nào cũng hào nhoáng. Thế là mình dứt áo ra đi học để làm phi công. Cuối cùng mình không trở thành phi công nhưng cũng đã có những trải nghiệm lon don ở trong môi trường học làm phi công, tiếp xúc với nhiều phi công và tiếp viên để biết 1 chút về cái ngành nghề đặc thù này.

Quy trình tuyển dụng phi công thì đã rõ rồi, trên web đầy ra, thực tế thì cũng có 1 số điều mình muốn kể vì nó không có trong quy trình tuyển dụng. Ví dụ khi phỏng vấn hay khám sức khỏe thì bao giờ các bác sĩ và người tuyển dụng cũng hỏi đá thêm 1 câu: “ có ai là người nhà làm trong VNA không? “. Tất nhiên câu trả lời của mình là có, nhà mình có ô dù to lắm nhưng dù sao mình cũng không thích câu hỏi này, dù gì thì nó vẫn thể hiện mối quan hệ đóng 1 vai trò quan trọng trong việc vào làm cơ quan nhà nước, công ty nhà nước. BÂy giờ VNA đã là công ty cổ phần nhưng vẫn cần phải thẳng thắn nhìn vào vấn đề là không quen biết thì không dễ để vào làm bất kỳ vị trí nào ở sân bay: từ phi công, tiếp viên, dạy tiếng Anh, soát vé, không lưu hay nhân viên quét rác, soi hành lý… Với sự cạnh tranh từ các hãng hàng không mới như Vietjet, Bamboo, VinpearlAir cùng với sự phát triển của hàng không, nhu cầu đi lại ngày càng tăng thì cơ hội cho các bạn có ước mơ trở thành phi công và tiếp viên chắc chắn sẽ ngày càng được mở rộng và cơ hội cạnh tranh sẽ tốt hơn, rộng cửa hơn với những bạn không có ô dù. Đừng vì không quen biết mà từ bỏ ước mơ. Thế giới ngày càng phẳng và nếu bạn có tiền, sức khỏe, ngoại ngữ và đam mê thì hoàn toàn có thể trở thành phi công hay tiếp viên.

Sau khi phỏng vấn, làm vài bài test ( toán, logic, tiếng anh…), kiểm tra sức khỏe thì mình chính thức tham dự khóa phi công dự khóa học tại trường sỹ quan Nha Trang và sống theo kiểu nhà binh trong vòng 6 tháng. Trước đây những bạn đi học phi công ở Việt Nam mà cụ thể là của VNA thì đều phải trải qua 6 tháng dự khóa này. 6 tháng đi bộ đội là 6 tháng rèn luyện theo kiểu nhà binh, thức dậy từ 5h sáng, chạy thể dục 1-2km rồi ăn sáng, rồi đi học, tập mốt hai mốt, tập bắn súng, học về kiến thức hàng không cơ bản, chiều sau khi ăn trưa, ngủ trưa thì chơi thể thao tự do mà chủ yếu là bóng chuyền và thể thao hàng không. Tiện thể khoe luôn là mình rất giỏi môn thể thao hàng không nhé, xem video này nè. Buổi tối thì đọc báo, rồi đi ngủ ( tất nhiên là có trường hợp lôi điện tử ra chơi, lập team bắn halflife, chơi đế chế hay starcraft, tự học tiếng anh, tập lái máy bay mô hình trên laptop giả lập…) nhưng đều đi ngủ lúc 9h tối hết. Đây là quãng thời gian mà mình cảm thấy khá là hạnh phúc, không có lo cơm áo gạo tiền nữa mà chỉ cố gắng học và tập luyện sức khỏe, kiểu như được hồi xuân quay lại thời sinh viên ý.

Kết thúc 6 tháng ở Nha Trang là cả trăm người dồn về FTC- trung tâm huấn luyện bay ở Sài Gòn để ở, học, training và chờ ngày thi đi Mỹ học phi công cơ bản. Và cái ngày đi thi đó không bao giờ đến. Hơn 200 phi công dự khóa chờ đợi trong hy vọng rồi tuyệt vọng và cái kết là ai có tiền thì tự đi học, những trường hợp khác không được bàn đến. Lúc đó chỉ cần khoảng 1.5 tỷ là đi học được rồi nhưng với mình thì mình không có tiền, bố mẹ không ủng hộ và cũng hết sức bàng hoàng khi mình bỏ ngân hàng để đi học phi công nên không thể mạo hiểm kiếm 1.5 tỷ cho mình được. Trong 200 phi công dự khóa đợt cùng mình thì có lẽ cũng có khoảng 100 bạn đi học tiếp và đã trở thành phi công, còn lại cũng tòm tèm 100 bạn vỡ mộng và ra đi tìm cái gì đó thuộc về mình. Chi phí đào tạo phi công bây giờ càng ngày càng đắt vì thời bao cấp càng ngày càng xa. Muốn trở thành phi công lái máy bay bây giờ vào năm 2019 thì có lẽ cần 1.5 tỷ để đi học phi công cơ bản ở nước ngoài trong vòng 1-2 năm để biết lái mấy cái máy bay nhỏ nhỏ xinh xinh, rồi về Việt Nam tốn khoảng 800tr để học chuyển loại máy bay, chuyển từ máy bay nhỏ sang máy bay chở khách to to, rồi tốn khoảng 1 tỷ nữa để huấn luyện trở thành cơ phó cho 1 hãng hàng không nào đó. Tóm lại là có dưới 2 tỷ thì nên nghĩ đến nghề khác. Có trên 2 tỷ thì mới xem xét đến các yếu tố như sức khỏe, khả năng, ngoại ngữ hay đam mê. Tất nhiên là để trở thành phi công thì 2-3 tỷ chỉ là điều kiện đầu, mình có thằng bạn nhà có tiền, bố là phi công lâu năm nhưng đi Mỹ học 2-3 năm trở về cũng không thành phi công được. Cuối cùng bạn ý cũng đành chấp nhận phải chọn ngành nghề khác với truyền thống và đam mê.

Mình chưa làm tiếp viên nhưng anh em, bạn bè, họ hàng làm cũng nhiều. Nghề tiếp viên thì bây giờ không còn ngon như hồi xưa nữa. Cách đây 15-20 năm thì tiếp viên đã có lương mấy chục củ 1 tháng, so với thu nhập trung bình của Việt Nam thì quá là cao. Ngày nay tiền lương tiếp viên tăng cũng không nhiều mà thu nhập trung bình của Việt Nam thì tăng nhanh, tầng lớp thu nhập mấy chục củ 1 tháng ở Việt Nam bây giờ nhiều như lợn con nên lương tiếp viên không thể nói là cao được nữa. Ngày xưa hàng không hiếm, hàng ngoại hiếm, hàng xách tay hiếm nên tiếp viên xách đồ về bán lời nhiều lắm. Ngày nay thì vẫn lời nhưng ít đi nhiều rồi. Kinh tế phát triển, nhu cầu đi lại tăng, hàng không phát triển, số lượng phi công và tiếp viên tăng ầm ầm nhưng vẫn không đủ. Diễn đàn hàng không có hàng chục ngàn người tham gia và có bao câu chuyện vui buồn xung quanh công việc phi công và tiếp viên. Tuy nhiên nghề nào thì cũng có giá trị riêng của nó, có quyền lợi riêng và khó khăn riêng của nó. Vòng xoay xã hội không có loại trừ 1 nghề nào hay 1 ai hết, được cái này thì mất cái kia. Chỉ cần biết mình thích gì, có gì và có thể làm được gì để từ đó nhấc mông lên thực hiện những mong muốn của mình là cuộc sống sẽ tốt đẹp hơn cho bản thân và xã hội.

Mùa thu 2012 – bicutit

Leave a Reply Cancel reply